પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજના (પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજના) કેન્દ્ર સરકારની મહત્વાકાંક્ષી યોજના છે. જેનો ઉદ્દેશ્ય દેશના દરેક ઘરમાં એલપીજીગેસ કનેક્શન આપવાનો છે. આ PM ઉજ્જવલા યોજના (PM Ujjwala Yojana) હેઠળ મહિલાઓને મફત રસોઈ ગેસ કનેક્શન આપવામાં આવે છે. ઉજ્જવલા યોજના આજે કેન્દ્ર સરકારની સૌથી લોકપ્રિય અને સફળ યોજનાઓમાંની એક છે. અત્યાર સુધી દેશની કરોડો ગરીબ મહિલાઓને આ યોજનાનો લાભ મળ્યો છે.
પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજના 1 મે 2016 ના રોજ પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા “સ્વચ્છ ઇંધણ, શ્રેષ્ઠ જીવન” ટેગલાઇન સાથે શરૂ કરવામાં આવી હતી. આજે પણ દેશની મોટી વસ્તી રસોઈ માટે LPG (લિક્વિફાઇડ પેટ્રોલિયમ ગેસ) ગેસને બદલે લાકડા-કોલસા જેવા પરંપરાગત ઇંધણનો ઉપયોગ કરે છે, જેના કારણે ઘરેલું મહિલાઓ અને બાળકોને ધુમાડાને કારણે ઘણી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે. આવી સ્થિતિમાં પીએમ ઉજ્જવલા યોજના (પીએમ ઉજ્જવલા યોજના)નો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ગરીબી રેખા નીચે જીવતા પરિવારોના રસોડામાં એલપીજી કનેક્શન આપવાનો છે.
પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજના 2.0 નવા અપડેટ્સ
1 મે 2016ના રોજ પીએમ ઉજ્જવલા યોજના (પીએમ ઉજ્જવલા યોજના)ની શરૂઆત થયા બાદ, સરકારે માર્ચ 2020 સુધીમાં દેશના 8 કરોડ ગરીબ પરિવારોને આ યોજનાનો લાભ પહોંચાડવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું હતું, પરંતુ આ લક્ષ્ય સમય પહેલા પૂર્ણ થઈ ગયું. આમ છતાં આજે પણ દેશની વસ્તીનો એક ભાગ રાંધણગેસની પહોંચથી દૂર છે. તેથી, 10 ઓગસ્ટ 2021 ના રોજ, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજના 2.0 શરૂ કરી. યોજનાના બીજા તબક્કાનો ઉદ્દેશ્ય દેશની 100% વસ્તીને એલપીજી કનેક્શન આપવાનો છે.
પીએમ ઉજ્જવલા યોજના મફત ગેસ કનેક્શન
આજે પણ દેશમાં ગરીબી રેખા નીચે જીવતા પરિવારો રસોઈ માટે લાકડા, કોલસો, ગોબરની કેક જેવા પરંપરાગત ઇંધણ પર નિર્ભર છે. આ ઈંધણના ઉપયોગથી નીકળતા ધુમાડા અને ઝેરી વાયુઓને કારણે ઘરમાં રસોઈ બનાવતી મહિલાઓ અને બાળકોને અનેક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે. આ સાથે, આ ઇંધણ પણ વાયુ પ્રદૂષણનું મુખ્ય પરિબળ છે. આવી સ્થિતિમાં, પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય એવા પરિવારોને એલપીજી કનેક્શન આપવાનો છે, જેઓ પોતાના અંગત પૈસાથી એલપીજી (લિક્વિફાઇડ પેટ્રોલિયમ ગેસ) કનેક્શન મેળવી શકતા નથી.
પીએમ ઉજ્જવલા યોજનાના લાભો
પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજનાનો મહત્તમ લાભ એવા પરિવારોને આપવામાં આવી રહ્યો છે, જેઓ નબળી આર્થિક સ્થિતિને કારણે એલપીજી (લિક્વિફાઈડ પેટ્રોલિયમ ગેસ) કનેક્શન લઈ શકતા નથી.
આ યોજના હેઠળ ગેસ સિલિન્ડર, પ્રેશર રેગ્યુલેટર, પાઇપ બિલકુલ મફત આપવામાં આવે છે. આ માટે, ₹1600 ની સહાય રકમ લાભાર્થીના બેંક ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવે છે. સ્ટોવ માટે ગ્રાહકે તેના ખિસ્સામાંથી જ ચૂકવણી કરવી પડશે.
આ PM ઉજ્જવલા યોજના (PM Ujjwala Yojana) હેઠળ ગેસ સ્ટવ/સ્ટવ લેવા માટે પણ એકસાથે પૈસા જમા કરાવવાના નથી. આ માટે સરકાર વ્યાજમુક્ત EMI સુવિધા પણ આપે છે.
PMUY સ્વચ્છ ઇંધણને પ્રોત્સાહન આપે છે, જેનાથી પર્યાવરણને પણ ફાયદો થશે.
આ યોજના ઘરની મહિલાઓ અને નાના બાળકોને ધુમાડાથી થતા રોગોથી પણ બચાવશે અને રસોડાને સ્વચ્છ અને સુરક્ષિત બનાવશે.
સબસિડી ફક્ત પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજનામાં જ મળશે
હાલમાં દિલ્હીમાં 14.2 કિલોના ઘરેલુ એલપીજી સિલિન્ડરની કિંમત 1,003 રૂપિયા છે. જે લોકો પીએમ ઉજ્જવલા યોજનાના લાભાર્થી છે તેઓને વર્તમાન કિંમત પ્રમાણે 803 રૂપિયામાં એલપીજી (લિક્વિફાઇડ પેટ્રોલિયમ ગેસ) સિલિન્ડર મળશે. પીએમ ઉજ્જવલા યોજનાના આ લાભાર્થીઓને તેમના બેંક ખાતામાં 200 રૂપિયાની સબસિડી મોકલવામાં આવશે. તમને જણાવી દઈએ કે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આ પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજના 1 મે 2016ના રોજ શરૂ કરી હતી.
